شناسایی موانع وقف در بخش ورزش شهرستان اردبیل
(20 صفحه اول در ایران داک نمایه نشده است)
پدیدآور: حمیده محمدجعفری
چکیده:
وقف بارزترین مصداق احسان، تعاون و عمل صالح ماندگار، منشأ خدمات علمی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در جامعه است و از گذشته های دور بخش عظیمی از عمران و پیشرفت کشورهای اسلامی بر اثر برکات نهاد وقف صورت گرفته است. با نهاد وقف در آن مالکیت خصوصی به نوعی به مالکیت عمومی تبدیل می شود،مراکز مختلف آموزشی فرهنگی بهداشتی و اقتصادی ایجاد میگردد(عرب،1385). فرهنگ عام وقف دیگر دردنیای امروز تنها مربوط به فضاهای کالبدی نیست بلکه کلیه جنبه های غیر کالبدی را نیز شامل می شود و در عصر معاصر بویژه توسعه شهرنشینی ،شهرسازی،رفاه اجتماعی و شکل گیری شهرها کمتر اموری را میتوان یافت که وقف نقشی در تعیین آن نداشته باشد(مهر افزون،1392).رونق یافتن سنت وقف این نوید را می دهد که از طریق توسعه هدایت شده موقوفات، می توان اکثر نیازها و ضروریات جامعه را تأمین کرد و سنگینی این امور را از بیت المال مسلمین برداشت و از فشار آنها بر بودجه کل کشور کاست. در کنار تشویق و ترغیب مردم به وقف، دست اندرکاران از جمله دولت و مبلغین مذهبی وظیفه دارند موقوفات را به سمت نیازهای ضروری جامعه هدایت نموده، سرمایه گذاری را از بخش هایی که در جامعه به حد قابل قبولی رسیده اند به سمت و سوی قسمت های کمتر توسعه یافته سوق دهند. از جمله ضرورت های روز جامعه افزایش سرانه امکانات و فضاهای ورزشی در کشور است که می طلبد نیکوکاران و واقفین به این سمت رهنمون شوند. از جمله مسائل و مشکلاتی که در تربیت بدنی و ورزش کشور به ویژه آموزش و پرورش مطرح است و باید به آن توجه ویژه ای داشت کمبود سرانه ی فضاهای ورزشی است(شاکری،1385).وقف در حوزه ورزش با ورزش باستانی پیوند دارد. مردم ایران به ورزش پهلوانی و زورخانه ای که هدف آن تربیت عیاران و جوانمردان بود، رویکردی دینی داشتند و آن را متعلق به اولین امام شیعیان جهان، حضرت علی علیه السلام، و این بزرگوار را مقتدای ورزشکاران می دانستند. از آنجا که ایرانیان، ورزش باستانی را نمودی از فعالیت بدنی همراه با ارزش های اخلاقی و اسلامی می دانستند؛ سعی در گسترش و همگانی نمودن این رشته ورزشی داشتند. همان طور که در تاریخ ذکر شده است، حضرت علی(ع) در بین ائمه شیعه، بیشترین موقوفات را داشته است و به تأسی از ایشان خیراندیشانی بوده اند که به وقف، از جمله وقف زورخانه در اقصی نقاط گستره میهن اسلامی اهتمام نموده اند (انصاری،1391). نقش ورزش و متعاقباً اماکن ورزشی به عنوان عامل حساس برای جذب اقشار مختلف افراد و همچنین گذران اوقات فراغت شهروندان برجسته می باشد(جونز،2002). توسعه امکانات ورزشی و افزایش سرانه ی آنها در افزایش فعالیتهای بدنی افراد و سلامت جامعه نقش بسزایی دارند(پنتر و جونز،2008).ورزش از جمله تفریحات سالم است که در غنی سازی اوقات فراغت مردم و به خصوص جوانان و نوجوانان که در معرض آماج بیشترین شبیخون فرهنگی و جنگ نرم دشمن هستند، نقش بالقوه ای ایفا می نماید. همچنین با ورود دین به مقوله ورزش از دریچه وقف و تأثیری که می تواند بر فرهنگ حاکم بر آن بگذارد، بخشی از وظیفه فرهنگی دین در قبال جامعه ورزش ایفا شده است. بیشتر کارشناسان و صاحبنظران ورزشی بر این واقعیت اذعان دارند که ورزش در بخش نیروی انسانی از پتانسیل، ظرفیت واستعدادهای بالقوه ای برخوردار است که در سایه برنامه ریزی و سرمایه گذاری اصولی می تواند متضمن حضور قدرتمندانه ورزش در میادین بین المللی باشد؛ حضوری که در سایه مدیریت صحیح، نشان دهنده فرهنگ اصیل اسلامی ایرانی خواهد بود. نیات واقفان در گذشته، در ساخت مسجد و کاروانسرا، برگزاری مجالس عزاداری، … عمدتاً در جهت رفع نیازهای جامعه به مقتضای شرایط روز بوده است. امروزه ورزش اهرمی مهم در پیشگیری از آسیب های اجتماعی مورد توجه است؛ امری که می طلبد مسؤولان اجرایی و خیّران ورزش دوست در این راستا پیشگام باشند. این نیاز احساس می شود که مطالعاتی با موضوع ضروریات جامعه جهت وقف، از جمله نیاز جامعه به امکانات و وسایل تفریحات سالم و غنی سازی اوقات فراغت به وسیله ورزش و فعالیت بدنی، از سوی صاحبنظران و کارشناسان امر صورت پذیرد و نتایج آن در اختیار دستاندرکاران قرار گیرد. انجام این پژوهش ها و انتشار نتایج آن، وقف کنندگان را با نیازهای واقعی اجتماع آشنا و آنان را بدان سو رهنمون خواهد ساخت که حاصل آن برداشتن بار مالی زیاد از دوش بودجه کشور خواهد بود. موفقیت این امر در گرو مدیریت صحیح هزینه و عمل به نیات واقفین می باشد. توسعه ورزش به ویژه در مناطق کم برخوردار و از جمله استان اردبیل، نیازمند حمایت خیّران است. خیرین می توانند زمین و یا سالن مناسب را وقف امور ورزشی کنند. مهیا کردن مکانی امن و سالم برای گذران اوقات فراغت و نیز پرورش جوانان سالم و آماده خدمت به کشور، هم میهنان و نوع بشر از دلایل اهمیت توجه به وقف ورزش است. با توجه به وضعیت سرانه ورزشی در اردبیل و اهمیت ایجاد اماکن ورزشی در بخش های مختلف و از طرفی به دلیل وجود پتانسیل بالای وقف و کارکردهای مثبت وقف در اردبیل ، پژوهش حاضربه شناسایی موانع وقف در بخش ورزش شهرستان اردبیل انجام می گیرد.
کلیدواژه‌ها: وقف،ورزش،موقوفات،احسان،تعاون
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.