بررسی اثرات اقتصادی و اجتماعی وقف درتوسعه نواحی روستایی(موردمطالعه: بخش مرکزی شهرستان قاینات)
پدیدآور: صدیقه عرب
چکیده
وقف یکی از برترین و بادوام‌ترین مظاهر احسان و نیکوکاری به مردم و خدمت به همنوعان و کمک به مصالح جامعه و تنظیم امور اجتماعی و اقتصادی است. عامل وقف در تمام ادوار مختلف تاریخ هر سرزمین نه‌تنهامنشأخیروبرکت، بلکه عامل و مایه‌ی توسعه، آبادانی و حرکت‌های بسیار مؤثر مادی و معنوی در جهت پیشرفت و گسترش جوامع روزگار خویش بوده است.در نواحی روستایی از گذشته تاکنون بخش مهمی از امورات عمرانی، اجتماعی و فرهنگی مذهبی روستاها به کمک موقوفات ساماندهی شده است.این تأثیرگذاری‌ها در دو بخش اقتصادی و اجتماعی بیشتر نمایان است. ازآنجاکه میزان اثرگذاری کارکرد این نهاد در روستاها و به‌ویژه در محدوده موردمطالعه سنجیده نشده است لذا پژوهش حاضر به بررسی اثرات اقتصادی و اجتماعی وقف در توسعه نواحی روستایی بخش مرکزی شهرستان قاینات پرداخته است. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و بر مبنای ماهیت و روش از نوع تحقیقات توصیفی ـ تحلیلی است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه و مطالعه اسناد و مدارک بوده است. برای سنجش میزان اعتبار پرسش‌نامه از آلفای کرونباخ استفاده گردیده و برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران بهره گرفته‌شده است که تعداد215 خانوار به‌عنوان نمونه از 29 روستا که در آن‌ها وقف وجود داشته است، انتخاب گردید. همچنین برای آزمون فرضیات از آزمون ناپارامتری دوجمله‌ای در محیط نرم‌افزارspss استفاده‌شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که به‌طورکلی وقف بر شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و کیفیت زندگی تأثیر زیادی داشته است. در مورد شاخص‌های اقتصادی می‌توان گفت که تأثیر موقوفات “بر تقسیم عادلانه ثروت، رفاه اقتصادی، تنوع فعالیت‌های اقتصادی، جذب سرمایه از خارج روستا و افزایش ثروت برای روستاییان” زیاد بوده است. در مورد شاخص‌های اجتماعی تأثیرات وقف بر ” بهره‌مندی از امکانات و خدمات فرهنگی، روحیه اعتماد، استحکام خانواده، کمک به ایتام و نیازمندان، همبستگی بین روستاییان و امنیت” نسبت به سایر شاخص‌ها زیادتر بوده است و اما در شاخص‌های کیفیت زندگی تأثیر موقوفات بر ” امنیت فردی و اجتماعی، امنیت غذایی، ایجاد امکانات ورزشی و امید به آینده شغلی” نسبت به سایر شاخص‌ها زیادتر بوده است.
کلیدواژه‌ها: توسعه روستایی،وقف,اثرات اقتصادی واجتماعی،بخش مرکزی شهرستان قاینات
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.