حقوق و تکالیف متولی و ناظر وقف در قانون ایران و فقه امامیه
پدیدآور: فائزه زالی‌پور استاد راهنما: محمد اسدی‌نژاد استاد مشاور: اکبر ایمان‌پور
: چکیده
وقف یکی از ماندگارترین مظاهر احسان و نیکوکاری و یکی از مصادیق والای غیرخواهی است. قانون مدنی در ماده‌ی 55، وقف را «حبس مال و تسبیل منفعت» تعریف کرده است که پس از تحقق، دارای شخصیت حقوقی و دارایی مستقل از واقف گردیده و پس از تشکیل، نیازمند مدیری است که طبق شرایط واقف، آن را اداره نماید. اهمیت نهاد وقف و حفظ موقوفات، ضرورت وجود تولیت و اداره‌ی وقف را که از مهم‌ترین مباحث مربوط به موقوفات است نمایان می‌سازد؛ زیرا حفظ موقوفه، مستلزم اداره‌ی صحیح آن توسط مدیری توانا و مدبر است که با دقت نظر در نیت واقف و در موارد سکوت وقف‌نامه، با مراجعه به قانون و عرف در جهت اراده‌ی واقف، انجام وظیفه نماید. همچنین واقف می‌تواند بر متولی، ناظر قرار دهد که اعمال و عملکرد متولی را تحت نظارت اطلاعی یا استصوابی وی بگذارد. با وجود اهمیت نهاد وقف و نیز حساسیت اداره و نظارت آن توسط متولی و ناظر، قوانین موجود (قانون مدنی و قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه مصوب 1363/2/10)، راجع به صفات و ویژگی‌های متولی و ناظر از جمله دارا بودن اوصافی چون اهلیت، کفایت، عدالت، اسلام ساکت می باشند؛ (جز اینکه قانون تشکیلات و اختیارات، در تبصره‌ی 4 ماده‌ی 7، راجع به وصف امانت متولی و ناظر تصریح نموده است)؛ بنابراین برای رفع ابهام در این خصوص، رجوع به منابع معتبر فقهی و آرای حقوق‌دانان امری ضروری است. شایان ذکر است که متولی و ناظر به لحاظ اقداماتی که در خصوص اداره‌ی موقوفه و نظارت بر آن، انجام می‌دهند، مستحق دریافت حق‌التولیه و حق‌النظاره هستند. همچنین متولی و ناظر، امین موقوفه می‌باشند و در صورت تعدی یا تفریط یا تخلفات دیگر (از قبیل مسامحه و اهمال)، ملزم به تأدیه‌ی حقوق و وجوه و اموال و جبران خسارت ناشی از اعمال خود خواهند بود.
کلیدواژه‌ها: وقف،متولی،ناظر،حقوق،تکالیف،سازمان اوقاف وامور خیریه،مالکیت،
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.