دگردیسی همبستگی اجتماعی در جامعه ایران: مطالعه موردی فعالیت های خیریه مرجعیت از دوره پهلوی اول تا پایان دولت دولت دهم

دگردیسی همبستگی اجتماعی در جامعه ایران: مطالعه موردی فعالیت های خیریه مرجعیت از دوره پهلوی اول تا پایان دولت دولت دهم

پدیدآور: علیرضا ذاکری استاد راهنما: محمد رضایی استاد راهنما: سارا شریعتی

چکیده:

این پژوهش با مطاله مکتب نظری دورکیمی در جامعه شناسی نشان داده است که همبستگی اجتماعی می تواند واجد سویه های مثبت  یا منفی باشد..همبستگی اجتماعی در صورت شکل گیری درون یک اجتماع معین و به رسمیت نشناختن دیگری خارج از اجتماع ،می تواند در جامعه ای بزرگتر مولد خشونت باشد وهمبستگی اجتماعی را در جامعه بزرگتر از بین می برد .همچنین گسترش سیطره روحیه فایده گرایانه در برابر روحیه ضد فایده گرایی ،امکان از خود گذشتگی ومقاومت برای ایجاد همبستگی را محدود می کند.مطالعه فعالیت های خیریه مرجعیت در سه ده گذشته نشان می دهد که در تمام این دوران کمک به روحانیون و جامعه دینداران برکمک به عموم مردم در جامعه اولویت داشته است.به بیان دیگر غرض اصلی فعالیت های خیریه تبلیغ دین بوده است.

از سویی از ابتدای دهه 90 میلادی به این سو شاهد حرکت فعالیت های خیریه مراجع تقلید به سوی هویت گرایی بوده ایم .به این معنا که مراجع تقلید از گسترش وهابیت در مناطق سنی نشین احساس خطر کرده اند.به همین دلیل بخش بزرگی از فعالیت های خیریه مراجع به تقویت اجتماعات شیعی در این مناطق اختصاص یافته است.بنابراین همبستگی اجتماعی تولید شده محدود به اجتماعات شیعی است .این چرخش هویت گرایانه در فعالیت های خیریه ،با تقویت گفتمانهای هویت گرای شیعی همراه بوده است .مجموعه این تحولات ،خطر تقویت اشکال منی همبستگی که به تولید هویت های مرگبار دینی منجر می شوند را افزایش داده است

کلیدواژه ها: تشیع،فعالیت های خیریه،مرجعیت،همبستگی اجتماعی ، هویت گرایی،دوره پهلوی

منبع:https://ganj-edge.irandoc.ac.ir/