وقف خاص بر اولاد خاص

وقف خاص بر اولاد خاص

پدیدآور: آرمین صفوی

چکیده:

موضوع وقف بر اولاد خاص در عین حال که به عنوان یکی از موضوعات سنتی وکلاسیک حقوق مدنی به شمار می آید ،ولی به دلیل شیوع آن به عنوان یکی از تصرفات حقوقی پرکاربرد و از طرفی فقر منابع وتحقیقات در خصوص آن ،لازم است که مورد بررسی ومداقه گرفته وجایگاه ونظام حقوقی آن تحلیل گردد .وقف بر اولاد از مصادیق مهم وقف خاص بوده که به لحاظ شناسایی آن در قانون مدنی ،حائز اعتبار می باشد .وقف بر اولاد در طول تاریخ نوعی وسیله در جهت فرار از قوانین وراثتی و محروم نمودن گروهی از اولاد به ویژه اناث از ارث بوده و بعضا باعث سوءاستفاده هایی می شده است .بر پایه ی همین دلایل بسیاری از فقهای اهل سنت و حقوق دانان متاخر کشورهای عربی بر سر موضوع وقف بر اولاد ،ادله ای اراءه دادند که از منظر منطق فقهی و حقوقی قابل پذیرش نیست و هم اکنون این نظریات افراطی در خصوص وقف بر اولاد در کشورهایی همچون مصر ،لبنان ،سوریه و اخیرا عراق باعث صدور حکم لغو وقف خاص و غیر قانونی وغیر شرعی دانستن آن شده است .بنابراین به دلیل مشکلات عملی و نگاه غیرقانونی که نسبت به این نهاد قانونی بروز کرده ،لازم است نا ماهیت حقوقی آن تحلیل و از نهادهای مشابه تفکیک و تمیز داده شوند.زیرا که اگر گروهی از قضات وقف بر اولاد ذکور را ارث یا به فراخور حال حق انتفاع(رقبی)عمری در نظر گیرند و گروه دیگر آن را صرفا وقف دانهسته واحکام وقف  برآن جاری سازند ،دو دسته حکم متناقض صادر و سر درگمی دستگاه قضا را در این خصوص ناشی می گردد.بدین منظور در فصل یکم به بررسی حقوی وقف خاص می پردازیم و در فصل دوم به جایگاه حقوقی وقف بر اولاد خواهیم پرداخت.

کلیدواژه‌ها: وقف خاص،وقف بر اولاد,حق انتفاع،ارث،رویه قضایی

منبع:https://ganj-edge.irandoc.ac.ir/