جایگاه نهاد وقف در ایران دوره سلجوقی
پدیدآور: فاطمه صالحی بزدی
چکیده:
در این پژوهش به بررسی جایگاه نهاد وقف و کارکردهای فرهنگی و اجتماعی آن در ایران دوره سلجوقی پرداخته شده است. با شکل‌گیری حکومت سلجوقیان در اوایل قرن پنجم وضعیت اقتصادی- سیاسی و فرهنگی در قلمرو این حکومت به تدریج بهبود نسبی یافت که یکی از نشانه‌های این شکوفایی را می‌توان در املاک و ابنیه‌ی متعدد که توسط گروههای مختلف جامعه در قالب وقف اختصاص می‌دادند، مشاهده نمود. در این پژوهش تلاش گردیده تا تأثیر وقف و درآمدهای حاصل از آن در وضعیت فرهنگی و اجتماعی دوره‌ی سلجوقی مورد بررسی قرارگیرد. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آن است که نهاد وقف در این دوره یکی از نهادهای تأثیرگذار در مسائل فرهنگی و اجتماعی جامعه بوده است. تأسیس و اداره‌ی نهادهای آموزشی و مذهبی ( به عنوان شاخصه‌های مهم فرهنگی در این دوره) نظیر مدرسه، کتابخانه، مسجد، خانقاه و … از درآمدهای حاصل از وقف بر روند گسترش و کیفیت آموزش و نیز تقویت یا تضعیف جریان‌های فکری و مذاهب فقهی و کلامی مختلف تأثیر قابل توجهی داشت. همچنین ایجاد مراکز بهداشتی- رفاهی هم‌چون بیمارستان‌ها، کاروانسراها، پلها و … از درآمد وقف و یا وقف این مراکز برای امور عام‌المنفعه موجب افزایش رفاه اجتماعی در این دوره شد.
کلیدواژه‌ها: وقف،دوره سلجوقی،ایران،نهاد
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.