خیر ماندگار
توجه ویژه به موضوعات خاصِ کارهای خیر سبب شد بنیاد آلاء رویکردی با عنوان «خیرماندگار» را دنبال کند که به سوی راهبردی دانش بنیاد امور خیر، گام بر می دارد. این موضوعات خاص عبارت اند از: اصلاح نگرش، فرهنگسازی و ترویج، ایجاد انگیزه، اصلاح مدیریت، آموزش و ایجاد مهارت، پرورش سرمایههای انسانی، برقراری تعامل و همافزایی، مدیریت و نهادینهسازی و پشتیبانی رفتار خیر، مدیریت و پشتیبانی ایده و خلاقیت، رفع موانع رشد امور خیر و نیز گفتمان و شبکه سازی امور خیر. به این منظور، خیرماندگار در چهار حوزه برنامهریزی و فعالیت می کند: 1-مدیریت دانش امور خیر و نیکوکاری؛ 2-مدیریت پایش و بهینه سازی امور خیر و نیکوکاری؛ 3-فرهنگ سازی و ترویج امور خیر و نیکوکاری؛ 4-پرورش سرمایههای انسانی امور خیر و نیکوکاری. بنیاد کوشیده است از این طریق و با این رویکرد، در مسیر دستیابی به آرمان والای جامعهای نیکوکار، منطبق با ارزشهای قرآن و اهلالبیت علیهم السلام حرکت کند. منظور از راهبری دانش بنیان امور خیر، الگوسازی و جریان سازی و بهینه سازی در حوزه امور خیر است.
به عبارت دیگر، سعی مان بر این است با تولید و به کارگیری دانش در حوزه کارهای خیر، منابع محدود خیریهها و خیّرین، عالمانه و بهینه مصرف شود. همچنین، با فرهنگسازی در این حوزه، به جای اینکه فقط تعداد معدودی از افراد جامعه عنوان خَیِّر را به دوش کشند، هر ایرانی، نیکوکاری باشد تا دست در دست یکدیگر، بتوانیم مشکلات و معضلات جامعه را بهتر و کاراتر بر طرف کنیم. برای رسیدن به اهداف مدنظر، تا کنون سه مرکز به نامهای پژوهشکده مطالعات وقف و نیکوکاری(خیرماندگار)، مرکز توسعه نیکوکاری و مرکز فرهنگ نیکوکاری راه اندازی شده است.
1-پژوهشکده مطالعات وقف و نیکوکاری(خیرماندگار)
برای اولین بار در ایران، مرکزی پژوهشی در حوزه مطالعات جدید وقف و امور خیر، با همکاری بنیاد آلاء و دانشگاه اصفهان راه اندازی شد. این مرکز در سال 1395، در دانشگاه اصفهان تأسیس شد. پژوهش در حوزه مغفول امور خیر و نیکوکاری و گفتمان سازی این حوزه دانشی برای مجامع علمی، مأموریت اصلی این پژوهشکده است. این پژوهشکده دارای چهار گروه پژوهشی است:
1-گروه مطالعات اقتصادی و مدیریت امر خیر؛ 2-گروه مطالعات تاریخی و تمدنی امر خیر؛ 3-گروه مطالعات دینی و حقوقی امر خیر؛ 4-گروه مطالعات فرهنگی و اجتماعی امر خیر.
در این زمینه پژوهشکده مطالعات وقف و نیکوکاری(خیرماندگار) برنامه هایی را در دستور کار قرار داده است. چند برنامه مهم آن به شرح زیر است:
1-برگزاری همایشهای ملی خیرماندگار؛
2-برگزاری سلسله نشستهای تخصصی خیرماندگار (مباحث جدید امور خیر)؛
3-انتشار کتابهای تخصصی در حوزه امور خیر و نیکوکاری؛
4-انجام دادن پژوهشهای مسئله محور در حوزه امور خیر و نیکوکاری؛
5-تهیه مجله علمیِ پژوهشنامه مطالعات وقف و امور خیر.
2-مرکز توسعه نیکوکاری
دغدغه مدیریت بهره ور و توسعه دانش بنیان فعالیت های خیرخواهانه باعث شد مرکز توسعه نیکوکاری شکل بگیرد. جنس فعالیت های این مرکز، تسهیلگری و تنظیمگری در حوزه امور خیر و نیکوکاری است. به عبارتی، مأموریت های این مرکز اصلاح روشهای مدیریت خیریهها، جمعآوری و در دسترس بودن اطلاعات برای کنشگران امور خیر و توسعه روشهای نوآورانه نیکوکاری است. مرکز در این خصوص در نظر دارد برنامههایی به این شرح اجرا کند:
2-1-کلینیک نیکوکاری
کلینیک نیکوکاری مرکزی است برای خدمات مشاورهای و توانمندسازی برای فعالان حوزه اجتماعی و نیکوکاری که خود شامل سه واحد است:
1-مرکز مشاوره خیرماندگار: مرکز مشاوره خیرماندگار با هدفِ دادن مشاوره های تخصصی و مهارتی و موضوعی در حوزه وقف و امور خیر و نیکوکاری به کنشگران این حیطه راهاندازی شده است.
2-شتاب دهنده اجتماعی: راهاندازی این شتاب دهنده با هدف حل مسائل اجتماعی با شیوههای نوآورانه و برای گفتمانسازی و جریانسازی کارآفرینی اجتماعی در دستور کار قرار گرفته است.
3-مدرسه تخصصی خیرماندگار: در راستای پرورش سرمایه های انسانی متخصص برای امور خیر و نیکوکاری، آموزش مهارتهای تخصصی این حوزه، تحت عنوان مدرسه تخصصی خیرماندگار، در دستور کار قرار گرفت. تا کنون کارگاههای مهارتافزایی کوتاه مدت در موضوعات گوناگونی برگزار شده است که بر اساس ضرورت و تجربه به دست آمده، این دورهها به صورت فصلی و با نظمی پیوسته برگزار می شود. همچنین، کمک به راه اندازی رشتههای دانشگاهی مرتبط با حوزه نیکوکاری و وقف، از دیگر وظایف این مدرسه است.
2-2-سامانه جامع خیرماندگار
این سامانه با محوریت ایجاد اطلس نیکوکاری ایران طراحی شده است تا بتواند با در دسترس بودن اطلاعات امور خیر و نیکوکاری، به کنشگران این حوزه خدمت کند. البته این سامانه با بخش های جذب مشارکت برای خیرین، خیریهها، پروژههای خیریه و اعتبارسنجی خیریهها، به مرور زمان تکمیل می شود.
3-مرکز فرهنگ نیکوکاری
فرهنگ سازی نیکوکاری در جامعه در راستای تحقق شعار «هر ایرانی، یک نیکوکار»، عاملی شد که مرکز فرهنگ نیکوکاری در خیرماندگار شکل بگیرد. مأموریت این مرکز، تولید ایده و محتوای فرهنگی، گفتمانسازی، جریانسازی و ترویجنیکوکاری است که در این راستا، این برنامه ها در دست اجراست:
1-فصلنامه آوای خیرماندگار
این فصلنامه اولین فصلنامه اختصاصی در حوزه امر خیر و نیکوکاری است که به صورت تخصصی و پرونده محور به موضوعات این حوزه ورود می کند.
2-رویدادهای نیکوکارانه
مأموریت این بخش از مرکز، فرهنگسازیِ برگزاری رویدادهای ملی در حوزه امور خیر است که به دنبال برگزاری دو رویداد است:
الف-جشنواره خیرماندگار: هدف این جشنواره، الگوسازی مدلهای موفق و محفلی برای معرفی و تقدیر از فعالان موفق در حوزه خیر و نیکوکاری است.
ب-نمایشگاه ملی خیریهها: این نمایشگاه با هدف ایجاد تعاملات دوسویه و شبکه سازی و آشنایی مردم و مسئولان با توانمندی های حوزه امور خیر و نیکوکاری در دست طراحی و اجراست.
3-پایگاه خبری تحلیلی نیکوکاری
ایجاد این پایگاه تخصصی برای سازمانهای بخش سوم و رویدادهای نیکوکارانه در راستای گفتمانسازی نیکوکاری در دست اجراست.
4-واحد چند رسانه ای
تولید محتوای نیکوکارانه به صورت چند رسانه ای شامل متن، صوت، کلیپ تصویری، پویانمایی و دیگر قالبهای رسانهای و ترویج آن، مأموریت این واحد است.