بررسی میزان تحقق اهداف راهبردی پویش مهروزی و پویش امید و آ گاهی ساختن از کرونا جمعیت طلوع بی نام و نشان ها
(مورد پژوهی:42660 خانوار مخاطب پویش)
فاطمه زارع پیرحاجی **
دانشجو ی دکتری روابط بین الملل
International@toloo.org
اکبر رجبی مشهود *
دانشجوی کارشناسی مدیریت
دانشکده عالی کسب وکار ماهان
مدیر عامل و موسس جمعیت طلوع بی نام و نشان ها
چکیده:
بحران اجتماعي زماني بوجود مي آید كه اختلالاتي در جامعه پدید آید كه تعادل عمومي، عملكرد بهنجار و معمول حيات اجتماعی را به مخاطره بیاندازد .شیوع ویروس کرونا به عنوان بزرگترین بحران در سالهای اخیر برای بشر نه تنها شرایط را از نظر سلامت به مخاطره انداخته است بلکه منجر به بحران های اجتماعی متعددی هم شد تا چندی پیش تنها راه مقابله با بیماری کرونا، قرنطینه و اجرای توصیه‌های بهداشتی بوده است این امر به معنای از دست رفتن مشاغل فراوان ، رکود، مشکلات روانی و افزایش بحرانهای اجتماعی و فقر بیشتر قشر کم برخوردار جامعه است جمعیت طلوع بی نام و نشان به عنوان نهاد مردمی تلاش نمود با دو پویش در کنار قشر کم برخوردار جامعه قرار بگیریداین پژوهش توصیفی _ تحلیلی و از نوع کاربردی است با نمونه تصادفی از 42660 خانوار مخاطب میزان تحقق اهداف راهبردی این پویش (افزایش همبستگی اجتماعی و افزایش امید به زندگی و کاهش خشونت خانگی و کاهش آسیب های اجتماعی ناشی از شیوع کرونا) را در جامعه هدف بررسی می نماید.
واژگان کلیدی: کرونا ویروس، سازمان مردم نهاد،فعالیت های خیریه، امید به زندگی ،خشونت خانگی،همبستگی اجتماعی،آسیب های اجتماعی
مقدمه
شيوع بيماري كرونا و مشكلات ناشي از آن در یک سال گذشته،آسيب های جدي به اقشار مختلف جامعه وارد آورده کرده و معضلات متعددي چون انزوا، ترس، عدم اطمينان به آینده و امنيت، گسترش بيكاري و فقر را ایجاد كرده است؛ از این رو تمامي نهادها و سازمانهای مردم نهاد با همكاري مردم براي مبارزه با بيماري و جلوگیری از شيوع بیشتر با اتخاذ سازوكارهاي مناسب، تمام توان خود را به كارگرفته اند تا كشور را از بحران های ناشی از شیوع گسترده این بیماری عبور دهند.
به لحاظ موضوعي بحران ها در زمينه هاي اجتماعي، سياسي، اقتصادي، فرهنگي نظامي تقسيم بندي شده اند.بحران اجتماعي از این نگاه زماني بوجود مي آید كه اختلالاتي در جامعه پدید آید كه تعادل عمومي، عملكرد بهنجار و معمول حيات اجتماعي را به مخاطره اندازد؛ این بحران نشان از فقدان توانایي سامان یابي و تامين و حفظ نظم اجتماعي است (تاجيک، 1384) از نظر سطوح بحران نيز بحرانها در سه سطح فردي، سازماني و اجتماعي رخ ميدهند؛ از این منظر بحران اجتماعي بحراني است در سطح جامعه و در حيطه هاي فراتر از موضوعات فردي یا سازماني شكل ميگيرد و عموم یا افراد زیادي درگير آن ميشوند(وردي نژاد و رشتياني، 1388) جامعـه ایرانـی همواره در حـوزه فعالیتهـای داوطلبانـه و نیکوکارانـه همـت فراوانـی
بـه صحنـه آورده اسـت. حـوادث ناگـواری چـون زلزلـه و سـیل ،فقر وآسیب های اجتماعی مانند اعتیاد کارتن خوابی و موضوع کودکان کار اکنون در بحران اپیدمی کرونا اتفاقـات بزرگی با مشـارکت داوطلبانـه مـردم ایـران در کنار سازمان های مردم نهاد و خیریه ها بـا قـدم های مردمی به وجود آمده است. مشارکت اجتماعی در بحران های ملی از مهمترین عوامل کاهش آسیب های اجتماعی حاصل از بحران است از اولین روزهای اعلان جمعی همه گیری بیماری کرونا، جمعیت طلوع بی نشان ها به عنوان یک نهاد مردمی، با بهره گیری از مشارکت های مالی و اجتماعی خیرین و داوطلبان با دو پروژه بزرگ ملی در کنار مردم ایران ایستاد تا به کمک کسانی بیاید که سلامتی و معیشت شان با همه گیری کرونا تحت تاثیر قرار گرفته بود.
پروژه «از کرونا امید و آگاهی می سازیم» با توزیع 45283 محلول ضدعفونی و 3578 لیتر الکل و 23675 ماسک در ماه های اولیه این اپیدمی فعالیت خود را آغاز نمود و در ادامه با شروع قرنطینه خانگی و از بین رفتن مشاغل قشر آسیب پذیر جامعه با پویش «آیین مهرورزی» به تهیه، بسته بندی و پخش مواد ضدعفونی و بسته های ارزاق در نقاط آسیب پذیر کشور با تهیه 42660 هزار بسته ازراق فعالیت خود را ادامه داد. این پروژه از محلات کم برخوردار تهران ، چهارراه ها و حاشیه تهران آغاز شد و به شهرها و روستاهای کم برخوردار و دورافتاده سراسر کشور رسید.اکبر رجبی مشهود مدیر عامل این جمعیت اهداف راهبردی این پویش ها را افزایش امید در جامعه در دوران اپیدمی ویروس کرونا و کاهش آسیب های اجتماعی و خشونت خانگی و افزایش همبستگی اجتماعی ایرانیان عنوان کرده است.
زمینه و هدف:
بررسی میزان تحقق اهداف راهبردی فعالیت های جمعیت طلوع بی نام ونشان ها ( افزایش همبستگی اجتماعی و افزایش امید به زندگی و کاهش خشونت خانگی و کاهش آسیب های اجتماعی ناشی از شیوع کرونا) در42660 خانوارمخاطب پویش آیین مهروزی وپویش از کرونا امید و آگاهی میسازیم در سراسر کشور این پژوهش توصیفی _ تحلیلی و از نوع کاربردی است با نمونه تصادفی از 42660 خانوار مخاطب این پروژه نمونه قابل تعمیم 380 نمونه از طریق پرسشنامه در چهار شاخص مورد نظر تهیه گردیده است.
مواد و روش :
پرسشنامه یک خشونت خانگی علیه زنان یک فرم ثبت اطلاعات دموگرافیک می باشد به علاوه سوالاتی در رابطه با سنجش انواع خشوت خانگی علیه زنان خشونت جنسی خشونت روانی خشونت اقتصادی که از پرسشنامه محسنی تبریزی و همکاران استخراج شده است.پرسشنامه دوم سنجش هویت ملی و اجتماعی این پرسشنامه در سه بخش هویت قومی، هویت دینی و هویت مدرن به سنجش هویت ملی و اجتماعی می پردازد که از پرسشنامه سلگی و همکاران استخراج شده است.پرسشنامه سوم امید به زندگی پرسشنامه امیدواری که توسط اشنایدر، هاریس، اندرسون، هولران، ایرونیک و همکاران تهیه شده است و هدف آن ارزیابی میزان امید به زندگی در افراد می باشد پرسشنامه چهارم تاثیرات عملکرد جمعیت طلوع بی نام و نشان ها بر بهبود کیفیت زندگی را بررسی می کند.این پرسشنامه وضعیت کیفی زندگی افراد را در چهار بخش بررسی می کند میزان اعتیاد و کارتن خوابی میزان بزهکاری و وضعیت تحصیلی افراد در حال تحصیل خانوار و تاثیر پویش آیین مهروزی در بهبود کیفیت زندگی افراد مورد بررسی قرار گرفته است. داده ها با استفاده از نرم افزار spss داده ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن گام به گام مورد تجزیه و مورد تحلیل قرار گرفته اند و جهت پایایی درونی پرسشنامه ضریف الفای کرونباخ 39/0 محاسبه شده است.
نقش سازمان های مردم نهاد(سمن) در دوران کرونا
سازمان هاي مردم نهاد (سمن)، نظام پنهان ارتقاي سلامت جامعه هستند. اين سازمان هاي داوطلب، مستقل از دولت بوده و در عين غيرانتفاعي بودن، در خدمت مردم هستند و به همين دليل، صداي مردم ناميده مي شوند. سمن ها، نماد و واسط مشارکت مردم هستند و مشارکت مردم نيز يکي از بازوهاي اصلي ارتقاي سلامت، کاهش فقر و بي عدالتي در سلامت جوامع است.(دماری،بهزاد،1399)
ویروس کرونا و ابتلای به بیماری کرونا هرچند منشاء بیولوژیکی دارد اما اساسا مسئله ای اجتماعی است زیرا هم پیامد اجتماعی و هم عواقب اجتماعی دارد. بیماری کرونا علت اجتماعی دارد چرا که وابسته به فرهنگ غذایی، سبک زندگی و میزان ارتباطات اجتماعی می باشد که موجب انتقال و شیوع آن می شود و پیامد اجتماعی دارد چون همه گیر بوده و استرس جمعی ایجاد کرده و باعث شده کل اجتماع و سازمان های مردم نهاد را درگیر خود نماید و فعالیت های اجتماعی را مختل کند، علاوه بر آن عوارض اجتماعی کرونا در دوره پسا کرونا نیز ادامه خواهد یافت و به نظر میرسد فقر یکی از مهمترین عوارض پایدار آن است.
پس اجتماعی بودن بیماری کرونا ایجاب می کند تا حتی المقدور برای پیشگیری و کنترل آن از تمامی ظرفیت های اجتماعی از جمله سازمان های مردم نهاد استفاده شود. (بهرامیان،زهره1399)
وجود سازمانهای مردم نهاد، برای توسعه اجتماعی و تامین نیازهای انسانها و بهبود سلامتی و کیفیت زندگی ایشان از طریق فراهم کردن شرایط مشارکت آنها در کنار دولت ها ضروری است.
فعالیت های جمعیت طلوع بی نام و نشان ها در دوران کرونا نه تنها در بخش آموزش عمومی جهت پیشگیری و توزیع رایگان ماسک و الکل در میان محلات کم برخوردار و تهیه گان برای کادر درمانی بیمارستان ها و پخش ارزاق برای قشر کم برخوردار بود بلکه حامل یک پیام که پیام سازمانی این نهاد مردمی است نیز می باشد و آن تغییر نگاه جامعه نسبت به فرد آسیب دیده از اعتیاد و کارتن خوابی است. در این پویش ها افراد بهبود یافته از کارتن خوابی جمعیت طلوع بی نام و نشان ها در کنار دواطلبان و خیرین به خدمت رسانی به مردم مشغول بودند.
جمعیت طلوع‌بی‌نشان‌ها حامی افرادی است که در چرخه آسیب‌های اجتماعی گرفتار شده‌اند و به دلیل بی‌تفاوتی جامعه و بحرانهای اجتماعی روز به روز بر تعداد آنها افزوده می‌شود این جمعیت با راه‌اندازی و ارتقای پروژه‌های پیشگیرانه در تلاش است که ضمن کمک به افراد آسیب‌دیده از کارتن‌خوابی و خانواده‌هایشان، با حضور پویا و موثر در نقاط آسیب‌خیز و توانمندسازی و آموزش افراد در معرض آسیب، از ورود افراد به چرخه کارتن‌خوابی و اعتیاد جلوگیری کند. همچنین در مرحله آخر از روند درمان (وصل به بدنه جامعه) فرد آسیب دیده از کارتن خوابی؛ فرد از یک طرد شده از اجتماع تبدیل به فرد فعال اجتماعی می شود که در بحرانهای مختلف در کنار مردم قرار می گیرد .بحران اجتماعی حاصل از بیماری کرونا نیز عاملی است که بی تفاوت بودن نسبت به آن می تواند باعث افزوده شدن شماری بیشتری از افراد جامعه در این چرخه معیوب گردد.
یافته هاي این مطالعه نشان میدهد شاخص های آسیب های اجتماعی میزان افزایش اعتیاد و کارتن خوابی و بزهکاری و دزدی در جامعه هدف این پژوهش با میانگین 3.13 از عدد 4 میان زیاد و خیلی زیاد افزایش فزاینده آسیب ها اجتماعی را نشان می دهد بحرانی که در دوران پساکرونا شاهد آن هستیم افزایش آسیب های اجتماعی خواهد بود. اما تغییر نگاه جامعه نسبت به فرد آسیب دیده از کارتن خوابی که شاخص مهمی در کاهش این بحران ها است پیام تمامی فعالیت های این سازمان مردم نهاد است.
وضعیت فقر در دوران کرونا
آیین مهروزی و از کرونا امید و آگاهی می سازیم با هدف ایجاد امید در جامعه کمک معیشتی به مردم کم بضاعت با مشارکت بالا مردم بر آن بود در کنار انجام فعالیت های خیرخواهانه نوعی همدلی در جامعه ترسیده از اپیدمی کرونا در اوج روزهای قرنطینه و از بین رفتن چرخه معیشتی اقشار کم بضاعت که به مشاغل روز مزد مانند دست فروشی و کارگی مشغول بودند داشته باشد .
پس از جنگ جهانی دوم، هیچ بحران منطقه‌ای و جهانی به اندازه شیوع کرونا نتوانسته است این چنین تاثیر مخربی بر اقتصاد جهانی بگذارد. با توجه به نبود درمانی برای کرونا تا چندی پیش تنها راه مقابله با بیماری کرونا، قرنطینه و اجرای توصیه‌های بهداشتی مانند زدن ماسک و شست‌وشوی مرتب دست‌ها بوده است. این امر به معنای از دست رفتن مشاغل فراوان، رکود، مشکلات روانی و افزایش بحرانهای اجتماعی است. در همه کشورها آنچه بسیار اهمیت دارد، لزوم سیاست‌گذاری اجتماعی در دو بعد حمایت‌های اجتماعی از فقرا و مشاغل از دست رفته و نیز توسعه بهداشت عمومی است در این وضعیت فقرا، فقیرتر می‌شوند و مشکلات اقتصادی و اجتماعی افزون می‌شود. ایران تا پیش از ورود به دوران کرونا با این معضل روبه‌رو بود و با ظهور کرونا این بار رکود تورمی به وضعیتی جهانی بدل شد ایران در طول سالهای اخیر با رکود و کاهش جدی رشد اقتصادی روبه‌رو بوده که کاهش سطح کلی و افزایش فقر از نشانه‌های آن است. می‌توان با سیاست‌گذاری اجتماعی و با دگرگونی در برخی از روندها، از این بحرانها فرصتی برای بهبود اوضاع و حرکت در جهت مثبت استفاده کرد.( احسان مردوخ روحانی,1399)
اسکار لوئیس فرهنگ فقر را مجموعه اي از ارزشها، نگرشها و رفتارهـا مـی دانـد کـه ضرورتاً متفاوت با فرهنگ طبقۀ متوسط است و سازگار با موقعیتی است که طبق آن به افراد فقیر اجازه نمیدهد با جامعۀ حاکم یکپارچه شـوند (لـوئیس، 1966)
در تحقیق دیگري که (لوئیس , 1953) قبل و بعـد از انقـلاب کوبـا در محلـه هـاي فقیرنشین کوبا انجام داد به این نتیجه رسید که اگرچه در آن محله ها فقر کـاملاً از بـین نرفته است، اما فرهنگ فقر در آن جا از بین رفته است و حرکتی که انقلاب در آن جا به وجود آورد موجب از میان رفتن فرهنگ فقر شد؛ زیرا احساس بدبختی، بی علاقگـی و نومیدي که همگی از وجوه مشخصۀ فرهنگ فقر در محله هاي فقیر نشین شهرهاست در بین این مردم بسیار کم به چشم می خورد و مردم نسبت به رهبران خود اعتماد بسیاري داشتند و امیدوار بودند که در آینده زندگی بهتري داشته باشند . بعـد از انقـلاب، مـردم مملکت را متعلق به خود می دانستند و به علت احساس تعلق بالایی که نسبت به کشور خود داشتند احساس قدرت و اهمیت می کردند (اشرف، 1355 :94)
بنـابراین، کـاهش فرهنگ فقر بیش از فقرزدایی میتواند در کاهش انحراف اجتماعی مؤثر باشد.
طبق جدول شماره یک یافته هاي این مطالعه نشان میدهد که 98%مخاطبان این پروژه زیر خط فقر قرار دارند 58.1% از آنها با در آمد کمتر یک میلیون زیر خط گرسنگی قرار دارند. طبق پژوهش صورت گرفته ای در محلات حاشیه تهران افراد فقیر خرده فرهنگ هاي دارند که آن ها را در مقابل آسیبهاي اجتماعی آسیب پذیر مـی کنـد . از جمله می توان به مواردي مانند ارزشمندي فقر، مشارکت پایین اجتماعی و عـدم تعلـق روحیۀ شهروندي، این جا و اکنون بودن و عدم تمایل به آینده نگـري، هیجـان خـواهی و لذتجویی، بی توجهی به قانون و مسئولیت گریزي مردان اشاره کرد.( پروین، ستار و دیگران (1394)
پروژه آیین مهروزی در کنار توریغ ارزاق با تولید متحوا فرهنگی حول این موضوع بر آن بود که چهره عریان فقر را در جامعه نشان بدهد و با کمک کردن و یاری رساندن اعضا مختلف جامعه فاصله های اجتماعی موجود در حاشیه شهر ها را کوتاه کند تا بتواند فقر فرهنگی را که از تبعات فقر اقتصادی است را کاهش بدهد.
جدول شماره یک میزان در آمد افراد
درصد تجمیع درصد متغیر درصد فراوانی میزان درآمد
10.0 10.0 10.0 38 بدون در آمد
58.1 48.1 48.2 183 کمتر از یک میلیون تومان
80.9 22.8 22.9 87 بین یک میلیون تا دو میلیون تومان
98.9 14.5 14.5 55 بین دو تا سه میلیون تومان
100.0 4.5 4.5 17 بین سه تا پنج میلیون تومان
خشونت خانگی علیه زنان
در شرایط شیوع کرونا ماندن در خانه امن‌ترین راه برای جلوگیری از ابتلا به کرونا نامیده می‌شود، اما نه برای آن افرادی که با در خانه ماندن درگیر خشونت خانگی می‌شوند. بسیاری از زنان و کودکان با ماندن در خانه مورد آزار و اذیت و خشونت قرار میگیرند. ویروس کویید_19 آسیب های زیادی در زمینه ، اقتصادی ، اجتماعی و خانوادگی به بار آورده است که یکی از مهمترین آنها افزایش خشونت های خانگی می باشد.
در اکثر کشور ها برای کنترل ویروس کرونا به مردم پیشنهاد شده تا در قرنطینه خانگی به سر برند و همین مسئله باعث ایجاد تنش های خانوادگی شده. افرادی که در کنار ترس و اضطراب از آلوده شدن به وسیله این ویروس از مشکلات اقتصادی به دلیل عدم فعالیت های کاری رنج می برند، فشار زیادی را متحمل می شوند و همین مسئله باعث می شود تا آستانه تحمل آنها پایین آمده و رفتار های خشونت آمیز افزایش پیدا کند. بسیاری از زوجین به دلیل مدت زمان طولانی تری که در کنار یکدیگر به سر می برند و نداشتن زمان فردی برای خود و عدم آگاهی نسبت به مهارت های زناشویی بیش از سایرین دچار تنش می گردند و گاهی این تنش ها به خشونت ختم می شود و البته اکثر قربانیان این تنش ها زنان هستند.
به اعتقاد باندورا، فرزندان از والدین خود یاد میگیرند که چگونه خشونت بورزند، پس افرادی که در خردسالی خشونت را در خانواده تجربه میکنند یا شاهد آن هستند به احتمال زیاد در بزرگ‌سالی آن را به کارمی‌‌گیرند، همچنین بین میزان برخورداری از منابع قدرت و اعمال خشونت و کنترل بر رفتار طرف مقابل، رابطهٔ آشکاری وجود دارد. بر این اساس زنانی که از تحصیلات بالاتر، شغل بهتر و درآمد بیشتری برخوردارند کمتر مورد خشونت قرار گرفته‌اند.
یافته هاي این مطالعه نشان میدهد که 48.16% از پاسخ دهندگان زنان بودند در شاخص میزان خشونت خانگی علیه زنان که از زنان پاسخ دهنده پرسیده شده است داده ها با میانگین 2.5348 از عدد 5 متوسط میان گاهی و اغلب اوقات است که میزان خشونت خانگی علیه زنان را در میزان بسیار بالای نشان می دهد خشونت ها شامل خشونت روانی خشونت جسمی خشونت جنسی و خشونت اقتصادی است. و انجام پروژه های خیر خواهانه با عدد همبستگی منفی نتوانسته است در خصوص کاهش خشونت خانگی مو ثر واقع شود. تحقیقات این پژوهش نشان می دهد که برای کاهش این آسیب ها که متوجه افراد است نیاز به ، تدوین برنامه هاي فرهنگی و اجتماعی مددکاری و اقتصادی و خیرخواهانه بیشتر جهت کاهش این مشکلات می باشیم.
سنجش هویت ملی و اجتماعی
بی تردید دیر یا زود بیماری کرونا نیز همانند هزاران بیماری ویروسی شایع در جهان از بین خواهد رفت اما همان طور که این بیماری خطرناک در زمان شیوع پیامدهای بسیاری را به همراه داشته است، جهان پس از کرونا نیز دستخوش تغییرات بسیاری خواهد شد. هر چند هنوز نمی دانیم بخش عمده پیامدها و تغییرات چه خواهد بود اما می توان گفت که قطعاً تمام ابعاد اجتماعی اقتصادی سیاسی و فرهنگی همچنین روابط بین افراد جامعه و سبک زندگی انسان ها تغییر خواهد یافت. به اعتقاد برخی از جامعه شناسان و متخصصان علم رفتار، همدلی، مودت، همبستگی و انسجام اجتماعی می تواند دستاورد عبور از بحران ناشی از شیوع بیماری کرونا باشد.
مردم این سرزمین با رنج آشنایند. تاریخی پرحادثه به رغم زخم‌های بزرگی که بر پیکر اجتماعی ما وارد کرده است اما احساسی از همدردی و غمخواری نیز به اقوام متنوع ایرانی داده است. نشان آن را در روحیات مهمان‌نوازی و انواع سنت‌ها و آیین‌های گرم اجتماعی و همیاری می‌بینیم. شیوع بیماری کرونا فارغ از همه غم‌ها و غصه‌ها و مصائبش که البته باید با شفافیت و عقلانیت و رجوع به متخصصان امر و با مشارکت خود مردم با کمترین خسارت‌های انسانی و اجتماعی و ملی رفع و رجوع بشود، ممکن است دلالت‌ها و آثاری نیز با خود داشته باشد. مردم از این بحران درس‌های فراوان می‌آموزند. یک تجربه بزرگ، شاید ارتقای سطح درک ما از اصلِ اصیلِ به هم پیوستگی سرنوشت اجتماعی باشد. چگونه سلامت و زندگی ما به هم تنیده است. چگونه وقتی عضوی به درد می‌آید دگر عضوها را قرار نمی ماند. امروز این را حتی فراتر از مرزهای ملی‌مان در مقیاس جهانی تجربه می‌کنیم. این می تواند در نسل‌های ما فکر همبستگی اجتماعی را تقویت بکند. مردم از هم دور مانده‌اند و آمادگی خواهند داشت قدر یکدیگر را بیشتر بدانند
جمعیت طلوع بی نام و نشان ها با پویش های که در پیک اول اپیدمی کرونا با همراهی خیرین و دواطلبان به انجام رساند صحه ای است بر آن پروژه از کرونا امید و آگهی می سازیم که در روزهای کمبود ماسک و مواد ضدعفونی خلعه بزرگی بود توانست با همراهی خیرین و دواطلبان ماسک و مواد ضدعفونی تولید کند و با همراه کردن سازمان مردم نهاد و خیریه های شهر تهران آنها را در میان نیازمندان کودکان کار,کارتن خوابها و مناطق کم برخوردار توزیع کند.شرح آن در جدول دوم آمده است.
و پویش بعدی آیین مهروزی که هدف اولیه آن تامین 200 بسته ارزاق برای تامین مایحتاج دو ماه خانوارهای در معرض آسیب تحت پوشش جمعیت شروع شده بود با گذشت دو هفته از آغاز پویش با همدلی مردم توانست بیش از 42 هزار بسته ارزاق جدول شماره سوم را در سر تا سر مهین عزیزمان را تامین و توزیع کند بسته های ارزاق این جمعیت در شمال و جنوب و غرب و شرق ایران در روزهای قرنطینه دست به دست رسید و نوید امید و همدلی می داد یافته هاي این مطالعه نشان میدهد که در شاخص همبستگی ملی با میانگین 3.650از عدد 4 متوسط میان موافقم و کاملا موافقم میزان همبستگی ملی را میان افراد بسیار بالا نشان می دهد با عدد همبستگی 082/0 با روش اسپیرمن ارتباط مثبت و معنا داری میان فعالیت های خیرخوهانه و افزایش همبستگی ملی در افراد را نشان می دهد.
همیشه در ایران بلیات و فجایعی که روی داده است، روح همبستگی را بیدار کرده است اما بندرت این همبستگی، بعد از فاجعه، نهادینه شده و توسعه یافته است. بلکه بعد از مدتی دوباره فروکش کرده و هدر داده شده است. یک علت عمده ایرادهای سیاستی مدیریتی و ساختاری بود. فقدان بسترهای حقوقی برای مشارکت آزاد گروه‌های اجتماعی و خلاقیت‌های درون‌جوش آنها و ضعف‌های ساختاری و قانونی در حمایت مؤثر و پایدار از سازمانهای مردم‌نهاد و نهادهای مدنی و شهری و محله‌ای، بی‌گمان بزرگترین مانع همبستگی اجتماعی ما بوده است.
جدول دوم پویش از کرونا امید و آگاهی می سازیم
محلول ضدعفونی بسته خوراکی نوشیدنی قالب صابون دستکش ماسک الکل به لیتر مایع دستشویی
45283 16543 10878 31230 10840 23675 3578 9905
جدول سوم پویش آیین مهروزی
جعبه شرینی کنسرو ماهی تن کیلو گوشت عدد مرغ بسته بهداشتی کیلو برنج بسته ارزاق
108 841 1780 7008 17031 50198 42660
امید به زندگی
نظریه امید توسط اشنایدر معرفی شد و چارچوب مهمی برای فهم امید در مشاوره و کارهای بالینی به دست داده است (زاهد بابلان و همکاران،1390) امید به عنوان یکی از منابع مقابله ای انسان در سازگاری با مشکلات و حتی بیماریهای صعب العلاج درنظر گرفته می شود. همچنین امید می تواند به عنوان یک عامل شفادهنده،چندبعدی، پویا و قدرتمند توصیف شود و نقش مهمی در سازگاری با فقدان داشته باشد(هارپر،2004). به نظر میرسد بحران کرونا نتوانسته بشر را ناامید کند. هرچند که احساس تنهایی او را افزایش داده است اما درنهایت با وجود غیرمنتظره بودن چنین پدیده‌ای در قرن بیست‌ویکم باز هم بشر توانست شرایط را مهار کند و نهادهای علمی و تحقیقاتی در کل دنیا تلاش کردند تا کمتر از یک سال به نتایج قابل‌قبول و امیدوارکننده‌ای برای تولید واکسن دست یابند. بنابراین باید گفت خیلی‌ها امیدشان را از دست ندادند و به این نتیجه رسیدند که می‌توان بحران کرونا و عواقب ناشی از آن را پشت سر گذاشت و با وجود تلخ بودن شرایط در مقایسه با بیماریهای کشنده دیگری مانند بیماریهای قلبی یا سرطان می‌توان کرونا را مهار کرد. درواقع پیشرفت تکنولوژی و راه‌های ارتباطی باعث شده افق روشنی در اختیار بشر قرار بگیرد. اما گسترش بیماری کرونا نوعی ناامیدی را در سه گروه از افراد جامعه ایجاد کرده است؛ اول، فعالانی که در عرصه بهداشت و درمان در حال تلاش و فعالیت‌اند، دوم بیمارانی که با مرگ دست به گریبان‌اند، و سوم، توده مردم که در بیم و امید بسر می‌برند. امید باید روی واقعیت استوار باشد، نه وعده و وعید‌های واهی، وقتی طوفان حوادث سخت و تلخ مردم را فرا می‌گیرد و ابر‌های تیره فقر و بیماری و مرگ چشم‌ها را از دیدن آنچه در اعماق جامعه در حال رخ دادن است باز می‌دارد، در این صورت ایمان به آینده را که زاینده امید و معناست از دست می‌دهند و سیاهی یاس و استیصال بر دل‌ها چیره می‌گردد. (حبیب الله پیمان-1399)
به گفته اسپینوزا، وقتی ایمان به آینده و اراده برای زیستن فلج گردد، بدن نیز تسلیم بیماری و مرگ می‌شود. امید باید بر آیند‌ه‌ای سوار می‌شود که نشانه‌های آن در زمان حال پیدا است. یکی از این نشانه‌ها تقویت دوباره حس همدردی و همبستگی است، نشانه دیگر امید افزایش تعداد افرادی است که با سلب امید و قطع اتکا و اعتماد به ساختار‌های کلان و ناکارآمد، در قالب نهادهای مدنی خود گردان و مبتنی بر روابط انسانی، دموکراتیک، برابر و عادلانه سعی میکنند با کارآفرینی و ارایه انواع خدمات ضروری و یا زیر بنایی شرایط زندگی خود و دیگران را بهبود بخشند. (حبیب الله پیمان-1399) فعالیت های شبانه روزی دواطلبان این جمعیت در دوران قرنطینه و اپیدمی کرونا برای تهیه و بسته بندی و ارسال از دفتر مرکزی در تهران تا دور افتاده ترین نقاط مرزی و همت خیرین جمعیت برای تامین مالی این پویش در فضا ترسیده از کرونا خود نوید امید به روزهای بهتر بود.یافته هاي این مطالعه نشان میدهد که در شاخص امید به زندگی با میانگین 2.7178 عدد از عدد 4 متوسط میان کم و زیاد میزان امید به زندگی را در میان افراد در حد مطلوبی نشان می دهد. عدد همبستگی 39/0 با روش اسپیرمن ارتباط مثبت و معنا داری میان امید به زندگی و افزایش همبستگی ملی در افراد را نشان می دهد.
تاثیر پروژه ای خیریه در کاهش آسیب های اجتماعی
این پرسشنامه وضعیت کیفی زندگی افراد را در پنج بخش بررسی می کند یک_ میزان افزایش اعتیاد دو _میزان افزایش کارتن خوابی سه_میزان افزایش بزهکاری چهار_ وضعیت تحصیلی افراد در حال تحصیل خانوار پنج_تاثیر پروژه های خیرخواهانه جمعیت طلوع بی نام و نشان ها در بهبود کیفیت زندگی افراد مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها در جدول چهارم به تفصیل آمده است.
جدول چهارم: تاثیر پروژه ای خیریه در کاهش آسیب های اجتماعی
شاخص میانگین توضیحات
میزان افزایش اعتیاد 3.18 از عدد 4 متوسط میان زیاد و خیلی زیاد را نشان می دهد
میزان افرایش کارت خوابی 3.15 از عدد 4 متوسط میان زیاد و خیلی زیاد را نشان می دهد
میزان افزایش هزینه های معیشتی 3.36 از عدد 4 متوسط میان زیاد و خیلی زیاد را نشان می دهد
میزان بزهکاری و دزدی 3.06 از عدد 4 متوسط میان زیاد و خیلی زیاد را نشان می دهد
تا ثیر پویش آیین مهروزی 2.85 از عدد 4 متوسط میان متوسط و زیاد را نشان می دهد
میزان دسترسی به ماسک و الکل 2.73 از عدد 4 متوسط میان متوسط و زیاد را نشان می دهد
تاثیر پویش از کرونا امید و آگاهی می سازیم 2.73 از عدد 4 متوسط میان متوسط و زیاد را نشان می دهد
آموزش مجازی محصلین 2.82 از عدد 4 متوسط میان متوسط و زیاد را نشان می دهد
میزان ترک تحصیل 2.62 از عدد 4 متوسط میان متوسط و زیاد را نشان می دهد
تاثیر کمک هزینه تحصیلی 2.96 از عدد 4 متوسط میان متوسط و زیاد را نشان می دهد
عدد همبستگی 22/0 با روش اسپیرمن ارتباط مثبت و معنا داری میان فعالیت های خیرخواهانه و بهبود کیفیت زندگی در افراد را نشان می دهد.
در قسمت فعالیت های خیر خواهانه و کا هش آسیب های اجتماعی ارتباط معنا داری میان این دو متغیر را نشان نمی دهد.
نتجه گیری :
58.1% افراد زیر خط گرسنگی هستند و در آمد آنها کمتر از یک میلیون تومان می باشد 98% درصد افراد با در آمد کمتر از سه میلیون تومان در فقر مطلق به سر می برند.
شاخص خشونت خانگی علیه زنان با میانگین 2.5348 از عدد 5 متوسط میان گاهی و اغلب اوقات است که میزان خشونت خانگی علیه زنان را در میزان بالای نشان می دهد
شاخص سنجش هویت ملی و اجتماعی با میا نگین 3.0650 از عدد 4 متوسط میان موافق و کاملا موافق است که میزان همبستگی ملی و اجتماعی را در افراد بالا نشان می دهد
شاخص امید به زندگی با میانگین 2.7178 از عدد 4 است که کم و زیاد و متوسط میزان امید به زندگی را را در افراد متوسط نشان می دهد
در شاخص تاثیرات عملکرد جمعیت طلوع بی نام و نشان ها بر بهبود کیفیت زندگی افراد میانگین 2.9691 از عدد 4 میان کم و زیاد میزان تاثیر را در بهبود زندگی افراد را متوسط نشان می دهد.
از داده های بدست آمده می توان نتجه گرفت که عملکرد جمعیت طلوع بی نام و نشان در مخاطبان توانسته است در سه هدف راهبردی خود همبستگی اجتماعی و امید به زندگی و بهبود کیفیت افراد تا حدودی موفق عمل کند. اما در شاخص کاهش خشونت خانگی علیه زنان و کاهش آسیب های اجتماعی (اعتیاد – کارتن خوابی – بزهکاری) نتوانسته است موثر واقعه شود . تحقیقات این پژوهش نشان می دهد که برای کاهش این آسیب ها که متوجه افراد است نیاز به ، تدوین برنامه هاي فرهنگی و اجتماعی مددکاری و اقتصادی و خیرخواهانه بیشتر جهت کاهش این مشکلات می باشیم
منابع
1تاجیک- محمدرضا (1384)- مدیریت بحران – نشر فرهنگ گفتمان_چاپ دوم
2- وردی نژاد،فریدون و شهلا بهرامی رشتیانی (1388)مدیریت بحران در رسانه ها،تهران،انتشارات سمت
3- بهرامیان-زهرا و دیگران(1399)،راهکارهایی برای مشارکت سازمان های مردم نهاد در پاندمی کرونا به عنوان یک مسئله ای اجتماعی،اولین همایش ملی تولید دانش سلامتی در مواجهه با کرونا و حکمرانی در جهان پسا کرونا،20-21آبان ماه- دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
4-دماری- بهزاد و دیگران(1393)،نقش وعملکرد سازمان مردم نهاد در حفظ و ارتقای سلامت جامعه،فصلنامه پایش،سال سیزدهم،شماره پنجم مهر،آبان 1393 ،صص 550-541
5-مردوج روحانی – احسان، تب فقر در دوران پاندمی،روزنامه دنیای اقتصاد شماره:5059 تاریخ چاپ 25/09/1399 شماره خبر 3720967
6- اشرف- احمد (1355)-کج رفتاری مسائل انسانی و آسیب شناسی اجتماعی
7-لوئیس -اسکار(1365) فرهنگ فقر و شناخت آن ترجمه رجبعلی حاسبی ،تبریز انتشارات نوبل
7- لوئیس -اسکار (1387) فرزندان سانچر-ترجمه حشمت کامرانی -تهران- هرمس
8- پروین، ستار و دیگران (1394) ،خرده فرهنگ فقر و آسیبهاي اجتماعی در محلات شهري (مطالعۀ موردي محلۀ هرندي) فصل نامه برنامهر یزي رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 23 ،تابستان 1394
9- زاهد بابلان، عادل. قاسم پور، عبدالله. حسن زاده، شهناز(1390). نقش بخشش و سرسختی روان شناختی در پیش بینی امید .
10- Schneider, M. C., C. Castillo-Salgado, et al. (2005). “Summary of indicators most used for the measurement of the health inequalities.” Epidemiol Bull 26(3): 7-10
11- Snyder, C.R., Harris, C., Anderson, J.R., Holleran, S.A., Irving, S.A., Sigmon, S., & etal. (1991). The will and the ways: Development and validation of anindividualdifferences measure of hope. J Pers Soc Psychol,60(4): 570-85.
12- Harper, M. (2004).Evidence-based effective practices with older adults’ Journal of Counseling Development, 82(2): 36-42.
13- پیمان،حبیب الله وبینار کرونا و مسله امید در وب سایت دیدار،کد خبر :78991
www.didarnews.ir/fa/news/78991
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.